Als één van de coördinatoren van Zelfregiecentrum Deventer heeft Lisanne bezoekers en het centrum zien veranderen. Wat al die tijd hetzelfde is gebleven, is de benadering van gelijkwaardigheid. ‘Ik ben altijd benieuwd naar wie iemand is, wat iemand belangrijk vindt en hoe het zelfregiecentrum daarbij eventueel kan ondersteunen.
VOOR IEDEREEN ANDERS
“Ik vind het eerlijk gezegd best lastig om uit te leggen wat een zelfregiecentrum is. Ja, het is een gebouw in Deventer, open voor iedereen, van maandag tot en met donderdag. Het is een fijne plek, waar je je thuis kunt voelen, kunt terugvallen, waar je kunt uitproberen, ontdekken, of gewoon kunt zijn. Wat een zelfregiecentrum voor iemand betekent, is voor iedereen anders. Eigenlijk is het vooral iets wat je moet ervaren.”
VLAMMETJE
“Veel hangt samen met wat mijn collega’s en ik ‘het vlammetje’ noemen. Dat is datgene waardoor iemand gaat stralen, dat waarvan iemand opleeft. Soms zijn mensen hun vlammetje door omstandigheden verloren, of vergeten. In een zelfregiecentrum kunnen ze het weer proberen te vinden. We zien dat mensen dan weer gaan bloeien!”.
RUIMTE BIEDEN
"Iedere bezoeker heeft een eigen verhaal, eigen wensen, eigen mogelijkheden en een eigen tempo. De ene bezoeker wil meer sociale contacten opbouwen, de andere is uitgevallen door werk en zoekt een plek om weer een ritme op te bouwen of wat te kunnen betekenen. Voor sommige mensen is een zelfregiecentrum een eerste luisterend oor en vangnet na een moeilijke periode. Voor anderen is een zelfregiecentrum juist een plek om bijvoorbeeld datgene wat ze tijdens een behandeling hebben geleerd in de praktijk toe te passen. Een zelfregiecentrum biedt ruimte voor vele verhalen, situaties, wensen en mogelijkheden. Bezoekers kunnen ontdekken wie ze zijn, wat ze willen, wat ze kunnen en waarvan ze weer bloeien. Dit kan veel betekenen voor hun herstelproces.”
GEEN VERPLICHTINGEN, WEL VERANTWOORDELIJKHEID
“Als coördinator ben ik altijd benieuwd naar wie iemand is, wat iemand belangrijk vindt en wat het zelfregiecentrum voor degene kan betekenen. Eventueel via een activiteit, een (herstel)cursus, door bardienst te draaien, in de tuin, naaiatelier of in de keuken te werken of iets heel anders. Één ding vind je in het centrum in geen geval, en dat is verplichting. Wij werken niet met schema’s. doelen of plannen. Als bezoeker bepaal je zelf wanneer je wilt komen en wat je wil doen.
Hierbij gaan wij er wel vanuit dat iedereen zich verantwoordelijk voor het centrum voelt en dus ook een praktische bijdrage aan levert, op een eigen manier.”
SIGNALERENDE FUNCTIE
“Wij hebben als coördinatoren ook een signalerende functie en proberen van daaruit oog te hebben voor iedereen. Als iemand een tijdje niet is geweest, bellen we even om te informeren hoe het met diegene gaat. En als blijkt dat iemand een mindere periode heeft en zich hierdoor terugtrekt dan kijken we of er bijv. ondersteuning of iets anders nodig is en sturen we een kaartje.”
VAN PRAKTISCHE ZAKEN REGELEN NAAR AANDACHT VOOR PERSOONLIJKE ONTWIKKELING
“Inmiddels bestaat Zelfregiecentrum Deventer zes jaar, waarvan ik er vijf jaar werk. In die tijd is er in het centrum veel veranderd. In de beginjaren waren we als coördinatoren veel tijd kwijt aan het regelen van praktische zaken. Dat wordt nu allemaal door bezoekers gedaan. Het is nu eigenlijk net een machine, waarvan alle radertjes soepel draaien. Iedereen weet wat er gedaan moet worden en iedereen houdt een oogje in het zeil. En omdat deze basis zo goed loopt, ontstaat er voor ons als coordinatoren ruimte om tijd en aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling van bezoekers te besteden.”
GELIJKWAARDIGHEID EN VERBINDING
“Mijn collega’s en ik proberen bij elke bezoeker naar de persoon te kijken. Andersom laten wij zien wie wij zijn, als persoon. Want alleen dan ontstaat er, volgens mij, gelijkwaardigheid en verbinding. Soms zit dat in kleine dingen. Iemand begroeten met zijn of haar naam maakt vaak al dat iemand zich even gezien en gehoord voelt. Soms volgt er meer en hebben we een gesprek. De andere keer is iemand liever op zichzelf. Beiden zijn ok. En vanaf hier ontstaat er op termijn meer ruimte en belangstelling om aan het eigen persoonlijk/maatschappelijk herstel te gaan werken, iedereen op zijn eigen manier”.
WEER OP WEG
“Ik zie het aan iemand, wanneer dat vlammetje waarover ik het eerder had weer een beetje is aangewakkerd. Ik zie het aan de ogen, de mate van verantwoordelijkheid die iemand weer neemt en de manier waarop iemand contacten legt en zijn of haar eigen weg vindt. In het centrum én daarbuiten. Want de impact van ons centrum, groot of klein, stopt niet bij de voordeur. Een zelfregiecentrum is juist een springplank richting het ‘normale leven’, daar waar het kan. Dankzij het zelfregiecentrum zijn er vele vriendschappen ontstaan en heeft iemand daardoor weer een netwerk. En samen lukt het vaak wel om deel te nemen aan reguliere sociale/culturele/maatschappelijke activiteiten. Of hebben bezoekers opeens vrijwilligerswerk of een betaalde baan gevonden. Andere bezoekers willen na het volgen van een herstelcursus hun eigen ervaringskennis leren inzetten of zelfs een opleiding tot ervaringsdeskundige volgen. En weer iemand anders voelt zich gewoon een beetje beter als hij gewoon weer naar huis gaat. Ik word er heel gelukkig van als ik zie dat mensen tot hun recht komen en weer gaan groeien.“
VOLDOENING
“Tijdens een werkdag kijk ik weleens rond in het centrum en als ik dan zie dat iedereen een plek heeft en zijn ‘eigen ding’ kan doen, een beetje zoals in een gezin, dan voel ik me trots. Zien wat het zelfregiecentrum voor zoveel mensen kan betekenen en daaraan een bijdrage leveren, door bijv. de drempels zo laag mogelijk te houden, contact te maken en iemand te laten ontdekken wat een zelfregiecentrum voor hem of haar kan betekenen, geeft mij echt voldoening.”
Zelfregiecentrum Deventer (onderdeel van stichting Vriendendiensten) wordt dagelijks bezocht door gemiddeld 70 tot 75 unieke mensen. In totaal maken ongeveer 500 mensen per jaar gebruik van het centrum n Deventer.
Zelfregiecentrum Raalte (ook onderdeel van stichting Vriendendiensten) wordt bezocht door gemiddeld 40 unieke mensen per dag. In totaal maken ongeveer 160 mensen per jaar gebruik van het centrum in Raalte.